TEXT CRITICISM IN HADITHS:SEVEN EARTHS EXAMPLE OF NARRATION

Hadisler sened ve metinden oluÅŸmaktadır. Hadislerin sadece isnâdına bakılarak hüküm verilmez. Herhangi bir haberin sıhhat hükmünü kazanabilmesi için sened ve metin açısından kusur addedilecek ithamlardan arınmış olması gerekir. Bu itibarla bir metnin sıhhat hükmünü kazanabilmesi için senedinde yer alan râvilerin âdil ve sika; senedinin de muttasıl olması gerekir. Ayrıca rivayetin sened ve metninde ÅŸuzûz ve illet gibi sıhhatine zarar verecek bir hususun olmaması da gerekmektedir. Bu ÅŸartları taşımayan hadisler zayıf olup birçok alt baÅŸlıkta deÄŸerlendirilmektedir. Ä°slâm’ın esas kaynaklarından olan hadislerle alakalı çalışmalar yapan bazı araÅŸtırmacılar, isnâtta yer alan râvilerin muhaddisler tarafından tenkit süzgecinden geçirildiÄŸini ancak aynı hassasiyetin metin için gösterilmediÄŸini iddia etmektedirler. Bu iddianın doÄŸru olup olmadığını Ä°bn Abbâs’tan mervî olan bir haber üzerinden deÄŸerlendireceÄŸiz. Nitekim senedi sahih olduÄŸu halde metni sahih kabul edilmeyen ve birden fazla âlemin varlığını ifade eden söz konusu rivayette, metin birçok yönden ele alınmıştır. Ayrıca bu çalışmada bu rivayetten hareketle ÅŸâz hadisin tanımı ve hükmü kısaca ele alınacaktır. Rivayetin metinsel sorunları, Kur’ân’a arz gibi birkaç açıdan deÄŸerlendirmeye tabi tutulacaktır. Haber-i vâhid’in itikadî meselelere konu olup olmayacağı bu hadis özelinde irdelenecektir.