Müslümanların ikinci halifesi olan Hz. Ömer, daha önce yapmış olduÄŸu elçilik ve danışmanlık görevleriyle yöneticilik tecrübesi kazanmış bir isimdir. Bu vesileyle yaÅŸadığı bölgeyi, kabileler arasındaki dengeyi ve Arapların komÅŸu olduÄŸu devletleri çok iyi tanımıştır. Halife olduktan sonra da bu tecrübelerin kendisine vermiÅŸ olduÄŸu katkıdan dolayı Ä°slam’ı Arap yarımadasından uzaklara taşımıştır. Ä°slam, onun döneminde Azerbaycan’a kadar ulaÅŸmıştır. Bizans ve Sâsânî arasındaki uzun yıllar (603-628) devam eden mücadeleler sonucunda siyasi olarak Azerbaycan toprakları Sâsânî hâkimiyeti altına girmiÅŸtir. Her ne kadar siyasi olarak Azerbaycan toprakları Sâsânî hâkimiyetinde olsa da fetih sırasında Arap orduları yerli halkla karşı karşıya gelmiÅŸtir. Nitekim fethedilen Berde, Åžeki, Belencer, Nahçivan, Gorus, Gebele, Åžirvan, Åžabran ve Aran bölgeleri ÅŸimdiki Azerbaycan dınırları içindedir. Hz. Ömer fetihlerini üç cephede yürütmüÅŸtür. Birincisi Sâsânîler’in bulunduÄŸu Irak cephesi, Ä°kincisi Bizanslılara yönelik Filistin, Mısır ve Åžam cephesi. Üçüncü cephe Azerbaycan ve Hazarlara yönelik Kafkasya civarına olmuÅŸtur. Halife fetih bölgelerine komutanlar tayin ederek zaferler kazanmış ve bu baÄŸlamda Ä°slam topraklarını geniÅŸletmiÅŸtir. Biz bu makalede Hz. Ömer’in Azerbaycan’a yaptığı fetihleri ele alacağımız için halifeliÄŸinde yaptığı savaÅŸların hepsini anlatmayacağız. Hz. Ömer’in Azerbaycan topraklarına Ä°slam’ı götürdüÄŸünden bahsedeceÄŸiz. Türklerin yaÅŸam koÅŸulları ve inancı Ä°slam dininin esaslarına yakınlığından dolayı Ä°slam bu topraklarda hızlı bir ÅŸekilde yayılmıştır. Eskiden beri bu bölgelerde yaÅŸayan Türkler tek tanrı inancına sahip olmuÅŸlardır. Böylece, oranın yerli halkı Ä°slam’ı kabul etme konusunda pek fazla zorluk çıkarmamıştır. Bundan dolayıdır ki, Hz. Ömer’in Azerbaycan topraklarını fethi sırasında Ä°slam çoÄŸu zaman sulh yoluyla yayılmıştır